تست مقاومت شبکه زمین یا اندازه گیری مقاومت الکتریکی چاه ارت
اولین نکته این است که اندازه گیری مقاومت شبکه زمین اعم از یک چاه یا میله ارت تا یک شبکه ارت بزرگتر را نبایستی ساده انگاشت و بیشتر روی روشهای مرسوم قدیمی و اکثرا توام با اشتباه پافشاری نمود. از بین روشهای اندازه گیری مقاومت شبکه زمین بهترین روش اندازه گیری همان روش افت ولتاژ ( fall of potential ) است که در شکل زیر نشان داده شده است .
اصول کار این است که یک جریان با فرکانس حول و حوش ۱۰۰ هرتز به شکل مربعی از طریق دستگاه و الکترود C به زمین وارد می شود واین جریان از زمین عبور کرده و از طریق صفحه ارت به دستگاه بر می گردد, این جریان در زمین افتی ایجاد می کند که افت ولتاژ نسبت به چاه ارت است و این افت توسط الکترود P اندازه گیری می شود. میزان این افت تقسیم بر جریان ارسالی بر حسب Ω است که دستگاه نشان می دهد و همان مقاومت چاه ارت است.
مهمترین نکته در این روش فواصل میخ های C و P از چاه یا شبکه مورد اندازه گیری است که در اندازه گیریها نقش به سزایی دارد.
اگر سیستم مورد نظر یا همان X یک میله ارت یا صفحه ارت ساده و تک باشد الکترود Y را ۳۰ تا ۵۰ متر دورتر از میله ارت می کوبیم و Z را هم وسط یعنی C ½ قرار داده و عدد را می خوانیم, اگر ۵ متر الکترود Z را به سمت X نزدیک کرده و عدد دوم را بخوانیم ودر مرحله سوم ۵متر به سمت Y رفته و عدد سوم را بخوانیم یعنی الکترود Y روی ۳۰ تا ۵۰ هر عددی که امکان کوبیدن هست مانده و تغییری نکند ولی الکترود وسط در ۳ نقطه حرکت کرده و ۳ عدد بدست آید و اعداد خوانده شده نزدیک هم باشند و اختلاف آنها بیش از ۵% نباشد میانگین ۳ عدد خوانده شده همان R شبکه یا صفحه ارت است , اگر اعداد با هم اختلاف زیادی داشتند بایستی C را بیشتر کنیم و آزمایش را تکرار کنیم.
روش ۶۲%
اساس این روش دقیقا مانند بالا است با این تفاوت که فاصله الکترود ولتاژ تا سیستم ارت اندازه گیری شده که در شکل زیر با ES نشان داده شده باید ۶۲ درصد فاصله الکترود جریان تا سیستم ارت یعنی EH باشد.
این روش مورد تایید و توصیه اکثر استانداردها از جمله استانداردهای BS و IEEE می باشد و اخیرا در تمامی پروژه ها از این روش جهت اندازه گیری مقاومت شبکه های ارت استفاده میشود.
این روش برای سیستم های با تعداد چاه بیشتر با افزایش فاصله EH حتی تا چند صد متر قابل انجام است.
بطور کلی در صورتیکه بتوان منحنی R بر حسب P را ترسیم نمود و در اطراف P=62%C تغییرات R کم باشد یا به اصطلاح به قسمت تخت منحنی برسیم عدد بدست آمده درست است، در غیر اینصورت بایستی C را افزایش داده و دوباره منحنی را رسم کنیم.
توجه شود که میزان کوبیدن الکترود های تست چندان به صحت و دقت آزمایش کمک نمی کند و بر عکس بایستی میله ها را بیش از ۲۰ سانت درون خاک نکوبیم, ولی در عوض ریختن آب پای الکترودها دقت آزمایش را بالا می برد و عدد واقعی تری را اندازه گیری می کنیم.
این روش برای شبکه های زمین گسترده شامل چندین میله یا چاه ارت که در فواصل مختلف نصب شده و به هم متصل شده اند و همچنین شبکه توری زمین پست ها نیز قابل انجام است به شرطی که بتوان به قسمت تخت منحنی رسید که لازمه این کار سیم کشی در طول های زیاد است
راهنمای استفاده از ارت تستر
مدلKYORITSU 4102
- سیمهای رابط قرمز، زرد و سبز را به ترمینالهای E-P-Cو با میله های کمکی C1 و P1 که مستقیما“ به زمین وصل شده اند، ارتباط دهید.
- دگمه ACV را فشار دهید . مطمئن شوید که ولتاژ خوانده شده کمتر از ۱۰V.AC ا ست . اگر ولتاژ اندازه گیری شده بیشتر از ۱۰V.AC باشد،اندازه گیری مقاومت زمین دقیق انجام نخوا هد شد.(هنوز به مقاومت مطلوب نرسیده ایم)
- چک کردن ولتاژ باطری و اتصالات میله کمکی زمین، تمام بررسیها باید با فشار دادن دگمه تست انجام شود.
- بررسی اتصالات کمکی زمین به ترمینال C,P :
- اگر لامپ OK روشن شود اندازه گیری مقاومت زمین انجام میگیرد .در غیر اینصورت نشان دهنده قطعی سیمهای رابط یا مقاومت خیلی زیاد میله های کمکی زمین میباشد.
- اتصالات C1 و P1 را بررسی کنید ویا اینکه مقاومت زمین را تا یک سطح مطلوب برای اندازه گیری دقیق مقاومت زمین کاهش دهید.
- با خیس کردن زمین ویا تغییر مکان میله های کمکی مقاومت زمین را تا یک سطح مطلوب کاهش دهید و حا ل اتصالات C1وP را بررسی کنید.لامپ OKروشن خواهد شد.
اندازه گیری مقاومت زمین:
– ابتدا دگمه ۱۰* و سپس دگمه MEAS را فشار دهید.
– وقتیکه مقدار مقاومت زمینی که باید اندازه گیری شود کمتر از ۱۰Ω باشد دگمه *۱Ω را فشار دهید و عدد را قرائت نمائید.